Γύρη (νωπή)
Νωπή γύρη είναι η γύρη που δεν υπόκειται σε καμία επεξεργασία πέραν του καθαρισμού της από ξένα σώματα. Αποθηκεύεται στην κατάψυξη όπως την έχουν συλλέξει οι μέλισσες. Η νωπή γύρη θεωρείται μία από τις πιο θρεπτικές τροφές της φύσης, καθώς περιέχει σχεδόν όλα τα θρεπτικά στοιχεία που χρειάζεται ο άνθρωπος. Επίσης είναι πιο πλούσια σε πρωτεΐνες από οποιαδήποτε άλλη πηγή ζωικής προέλευσης. Η χρήση της γύρης ήταν ευρέως διαδεδομένη από τα αρχαία χρόνια σε όλο τον κόσμο. Αυτό αποδίδεται στις φαρμακευτικές ιδιότητες της, οι οποίες ήταν γνωστές από τότε.
Πολλές ασθένειες αντιμετωπίζονταν με τη χρήση της γύρης. Μερικές από τις ασθένειες αυτές ήταν το κρυολόγημα, η γρίπη, το έλκος, η πρόωρη γήρανση, η αναιμία και η κολίτιδα. Ακόμα και σήμερα, η χρήση της γύρης είναι διαδεδομένη και παρατηρείται διαρκής αύξηση της χρήσης της από ανθρώπους ως συμπλήρωμα διατροφής και ως τονωτικό. Απευθύνεται τόσο σε μικρές ηλικίες όσο και σε μεγαλύτερες ηλικίες γιατί προσφέρει ευεξία και έχει αντιγηραντικές ιδιότητες.
Χαρακτηριστικά γύρη (νωπή):
Γεύση: Η γεύση της γύρης είναι κατά το πλείστον πικρή αλλά υπάρχουν και φυτά, πόες συνήθως, που δίνουν γλυκιά γύρη.
Xρώμα: Το χρώμα της ποικίλει ανάλογα με την περίοδο συλλογής και την χλωρίδα της περιοχής. Όσο πιο πολλά χρώματα υπάρχουν στο σύνολο της συλλεγμένης γύρης, τόσο πιο πλούσια θεωρείτε και “πιο Ελληνική” (γιατί στην Ελληνική ύπαιθρο δεν υπάρχουν μονοκαλλιέργειες αλλά πλούσια χλωρίδα…!).
Δοσολογία: Επειδή η γύρη είναι 100% φυτική πρωτεΐνη και ο οργανισμός μας δεν έχει συνηθίσει να την αφομοιώνει, για να αποφύγουμε στομαχικές ενοχλήσεις, χρειάζεται προσαρμογή. Μία κουταλιά της σούπας σκέτη ή σε γάλα ή χυμό ή γιαούρτι, κάθε πρωί για 3‐4 μήνες. Μια γεμάτη κουταλιά της σούπας περιέχει 45 θερμίδες. Θα πρέπει όμως να την εισάγεις στο διαιτολόγιό σου σταδιακά επειδή ενδέχεται να προκαλέσει κάποια στομαχικά προβλήματα.
- Ενήλικες: ξεκινάμε με μία κουταλιά του γλυκού και βαθμιαία αυξάνουμε σε μία κουταλιά της σούπας.
- Ανήλικοι: ξεκινάμε με μία κοφτή κουταλιά του γλυκού αυξάνουμε σε μία κοφτή κουταλιά της σούπας.
- Αθλητές: εκτός της κανονικής δοσολογίας , προσθέτουμε μία κουταλιά του γλυκού μία ώρα πριν και μία κουταλιά του γλυκού αμέσως μετά την γυμναστική. Παράδειγμα: 1 εβδομάδα: 1/2 κουταλάκι του γλυκού κάθε μέρα. 2 εβδομάδα: 1 κουταλάκι του γλυκού κάθε μέρα. 3 εβδομάδα: 1/2 κουταλάκι της σούπας κάθε μέρα. 4 εβδομάδα: 1 κουταλάκι της σούπας κάθε μέρα.
Πρέπει να γνωρίζετε για την γύρη (νωπή)
Τρόπος συντήρησης της γύρης: Η νωπή γύρη πρέπει για να διατηρήσει αναλλοίωτα όλα της τα θρεπτικά συστατικά, να αποθηκεύεται απευθείας στην κατάψυξη (στους -18°C όπου μπορεί να διατηρηθεί μέχρι και 12 μήνες). Η κατανάλωση της γίνετε απευθείας από την κατάψυξη (ανοίγοντας, βγάζοντας την επιθυμητή ποσότητα προς κατανάλωση και ξανά πάλι στην κατάψυξη). Αποφεύγεται η έκθεση στον ήλιο και σε υψηλές θερμοκρασίες.
Θρεπτική αξία: Η γύρη αποτελεί βασική πηγή τροφής για τις μέλισσες λόγω του πλούτου θρεπτικών ουσιών που περιέχει, κυρίως την τροφή των νεαρών εκκολαπτόμενων μελισσών (τις λαύρες). Πιο συγκεκριμένα περιέχει μεγάλες ποσότητες φυτοχημικών ουσιών και δευτερογενών μεταβολιτών. Η γύρη κατά την επικονίαση που γίνεται από τις μέλισσες αναμειγνύεται με τις εκκρίσεις τους και με το νέκταρ. Ο συνδυασμός αυτών των συστατικών είναι υπεύθυνος για τις ωφέλιμες ιδιότητες της γύρης που προσφέρει στον άνθρωπο. Μια πρόσφατη έρευνα εκτίμησε τη χημική σύνθεση και τις βιολογικές δραστηριότητες της ελληνικής γύρης και τα αποτελέσματα της έδειξαν ότι είναι πλούσια σε πρωτεΐνη (περίπου 40% πρωτεΐνη), ελεύθερα αμινοξέα, βιταμίνες, συμπεριλαμβανομένου του συμπλέγματος Β, σάκχαρα, λιπαρά οξέα, φαινολικά οξέα, φλαβονοειδή, εστέρες λιπαρών οξέων, φολικό και παλμιτικό οξύ.
- Αντιγηραντική δράση Παρατηρήθηκε ότι έχει ωφέλιμα αποτελέσματα στα κύτταρα που υπόκεινται σε οξειδωτική καταπόνηση και επιπρόσθετα συνεισφέρει στην επιμήκυνση της διάρκειας ζωής τους.
- Αντιμικροβιακή δράση Μετά από πειράματα, βρέθηκε ότι τα συστατικά της γύρης παρουσιάζουν αντιμικροβιακή δράση γιατί αναστέλλουν την ανάπτυξη βακτηρίων και παθογόνων μυκήτων.
- Αντιοξειδωτική δράση Η γύρη έχοντας στη χημική της σύσταση μεγάλη ποσότητα φλαβονοειδών και φαινολικών συστατικών, παρουσιάζει υψηλή αντιοξειδωτική δράση, καθώς βοηθάει στην απομάκρυνση των ελεύθερων ριζών του ανθρώπινου οργανισμού.
Ας δούμε συνοπτικά παρακάτω, μερικά πράγματα στα οποία βοηθά η γύρη και οι περισσότεροι προσπαθούμε να βελτιώσουμε στην καθημερινότητα μας
- Βοηθά στη μείωση του βάρους γιατί ελέγχει την όρεξη, καθώς και την απόθεση λίπους στον οργανισμό, λόγω της λεκιθίνης που περιέχει.
- Είναι το τέλειο γεύμα των αθλητών, επειδή τα αμινοξέα βοηθούν στην αποκατάσταση και την ανάπτυξη των μυών.
- Βοηθά στο αναπνευστικό σύστημα.
- Τονώνει τη λίμπιντο διότι θεωρείται ισχυρό αφροδισιακό που ενισχύει τη σεξουαλική λειτουργία.
- Αυξάνει τη γονιμότητά και βοηθά στον προστάτη.
- Συμβάλλει στην αποτοξίνωση του οργανισμού.
- Βελτιώνει το πεπτικό σου σύστημα γιατί περιέχει προβιοτικά που ρυθμίζουν την εντερική λειτουργία.
- Χαρίζει ενέργεια λόγω των πολλών ιχνοστοιχείων που περιέχει.
- Μειώνει τα εγκεφαλικά, μειώνοντας την κακή (LDL) και αυξάνοντας την καλή (HDL) χοληστερόλη καθώς ρυθμίζει και τα τριγλυκερίδια.
- “Σου βάζει μυαλό” Βοηθάει τη διανοητική λειτουργία και τονώνει τη μνήμη.
- Συμβάλλει στην μακροζωία.
- Καταπραΰνει παθήσεις του δέρματος, όπως το έκζεμα και η ψωρίαση